Lesgeven in een 1,5-meter-school: waar moet je aan denken?

Hoe zorg je voor anderhalve meter afstand als de school na 1 juni weer open mag? Organisatorisch, maar ook pedagogisch en didactisch komt er veel op de scholen af. Vier schoolleiders gingen er via Teams over in gesprek.

Hoe zorg je voor anderhalve meter afstand als de school na 1 juni weer open mag? Organisatorisch, maar ook pedagogisch en didactisch komt er veel op de scholen af. Vier schoolleiders gingen er via Teams over in gesprek. Lees welke ideeën ze hebben en waar ze tegenaan lopen.

Marie-Trees Meereboer, adjunct-directeur Hilfertsheem College en College de Opmaat in Hilversum
“We zijn een kleine maar volle vmbo-school. Zonder de eindexamenklassen hebben we zo’n 360 leerlingen in een vrij nieuw gebouw. We hebben al ideeën over eenrichtingsverkeer en looproutes. We kunnen de brandtrappen gebruiken en van de kantinedeuren de uitgang maken. Een idee is om per dag een leerjaar naar school te laten komen met maximaal tien leerlingen in een lokaal. Een alternatief is elke klas opsplitsen in drie groepen en groep A op maandag laten komen, groep B op dinsdag et cetera. Over de invulling van de praktijklessen in het huidige rooster, denken we nog na.”

Uitdagingen op veel vlakken

“Ik zie een hybride vorm van fysiek én op afstand lesgeven voor me en dat wordt – ook pedagogisch – een uitdaging voor leraren. Het vraagt veel tijd van ze. Een groot deel van onze leerlingen leert het beste in de directe relatie. Hoe zorgen we dat die klassen één geheel blijven en hoe kunnen we onze didactische effectiviteit verbeteren? Op 4 mei buigen we ons met het hele team over deze vraagstukken. Daarin nemen we ook de uitkomsten mee van een enquête onder ouders en leerlingen met vragen over wat wel en niet bij het afstandsonderwijs werkt en waar ze tegenaanlopen. Ik ben ook benieuwd hoe andere scholen omgaan met leraren die zelf in de risicogroep vallen of kwetsbare mensen in hun directe omgeving hebben. Kortom, ik zie uitdagingen op heel veel vlakken.”

Adriënne de Kock, onderwijsmanager Curio, locatie Effent in Oosterhout
“Net als Marie-Trees denken wij ook na over verschillende scenario’s. Onze lokalen zijn klein, we hebben – nu de eindexamenkandidaten niet meer komen – zo’n 500 leerlingen over en 1,5 meter afstand houden is een uitdaging. We gaan dus ook door met afstandsonderwijs, wat sowieso een oplossing is voor leraren in de risicogroep. In de lessen op school willen we vooral tegemoet komen aan vakken en vaardigheden die leerlingen niet thuis kunnen doen doordat niet alle middelen voorhanden zijn. Denk aan beeldende vorming, practica, verzorging en koken. We willen de klassen in drie groepen verdelen en overwegen lesblokken van twee uur zonder pauzes. Daarna ontsmetten we de lokalen voor de volgende groep binnenkomt. De leerlingen missen ons en elkaar en we vinden het belangrijk dat alle leerlingen uit één klas tegelijkertijd op school kunnen zijn.”

Gedrag van leerlingen

“Waar ik me wel zorgen over maak is het gedrag van de leerlingen zodra ze de school uitlopen. We hebben de schoolexamens voor een deel op school afgenomen, volgens de richtlijnen van het RIVM met veel surveillance en linten en strepen op de vloer. En toch moet je ze om de haverklap herinneren aan de afstand. Daarover gaan we met ouders het gesprek aan; in de school regelen we het goed, maar daarbuiten is het je eigen verantwoording.”

Clemy Oomens, locatiedirecteur Het Rhedens in Rozendaal
“Ik zag precies hetzelfde gebeuren nadat onze eindexamenleerlingen de schriftelijke PTA-toetsen hier op school hadden gemaakt. Ze fietsen het terrein af en staan met een groepje bij elkaar. We wijzen hen erop en corrigeren hen, maar je ziet dat we geen directe invloed hebben. Daarom moeten we ook aan de ouders helder maken waar onze verantwoordelijkheid stopt. Ik vraag me ook af of we echt het hele rooster moeten wijzigen voor de vijf weken die we na 1 juni nog hebben. Leerlingen krijgen nu voor ieder vak één uur per week les en werken verder zelfstandig thuis. We willen niet teveel veranderen en leraren geven aan dat het goed is voor de leerlingen om het huidige rooster aan te houden.”

Streamen van lessen

“Het plan krijgt voorzichtig vorm. We willen de leerlingen opsplitsen en groepjes op school afwisselen met het streamen van lessen. De leerlingen blijven dan in het lokaal en we laten de leraren lopen. Ik neem de tip van Adriënne mee, om geen pauzes te houden. Dat biedt organisatorisch mogelijkheden om alle leerlingen in kleine groepjes naar school te halen.” 

Ronald Schaefer, plaatsvervangend rector en conrector Corlaer College in Nijkerk
“Hoeveel leerlingen op school is maximaal verantwoord binnen de richtlijnen van het RIVM? Dat is voor ons de essentiële vraag. Er lopen 1960 leerlingen in twee gebouwen rond, hoe voorkom je botsingen? Om ideeën over de 1,5-meter-school te inventariseren, delen we met het hele team een brainstormdocument op Google Drive. Een idee is om op elke dag een ander leerjaar naar school te laten komen. Een ander idee is een systeem waarin leerlingen kunnen intekenen op vakken die hun interesse hebben. We hebben veel leerdomeinen en veel open ruimtes, dus daar zien we wel mogelijkheden.”

Iedereen fit houden

“Ik denk dat het goed is om antwoord te geven op de vraag wat echt niet thuis kan. Ik herken wat Adriënne zegt over practica voor vakken als natuur- en scheikunde en biologie en de praktijkvakken in het basis- en kader en lwoo-onderwijs. En ik vind het net als Marie-Trees belangrijk om na te denken over hoe we iedereen fit houden. Wat doet het met een leraar als hij twee uur naar school moet komen om les te geven en daarna weer op afstand? Ik vraag me af of er nog meer scholen zijn die enquêtes hebben uitgezet en of zij de uitkomsten met andere scholen willen delen.”


Deel je ideeën! Herken je waar deze scholen tegenaan lopen? Heb je ideeën en/of oplossingen? Op 19 mei van 13.00 – 14.00 uur organiseert Schoolinfo een kleinschalige digitale bijeenkomst voor vso-scholen over de inrichting van het 1,5-meter-onderwijs. De bijeenkomst is voor vso-scholen die over dit onderwerp met elkaar van gedachten willen wisselen. Meld je aan.

Deel dit artikel:

Beste relatie,

Vanaf 1 januari 2021 zijn de activiteiten van Schoolinfo gecontinueerd vanuit de VO-raad. In een bericht van de VO-raad, licht Paul Rosenmöller dit toe. Lees dit bericht hier.

Scholen hebben hard gewerkt aan het vernieuwen en verder ontwikkelen van hun onderwijs. Als Schoolinfo hebben we dat gefaciliteerd vanuit projecten, maar ook met individuele scholen en netwerken samen. Dat hebben we met heel veel plezier gedaan. Het heeft eraan bijgedragen dat onderwijs en innovatie hoog op de agenda van de sector is komen te staan.

We willen iedereen hartelijk danken voor het vertrouwen en de samenwerking in de afgelopen jaren.

Thea van den Idsert,
Namens het hele team van Schoolinfo

Werkboek innovatief leren – vijf lessen van Schoolinfo

Schoolinfo heeft nog één keer gedaan waar ze goed in waren: kennis delen, anderen helpen om te innoveren, en ondersteunen in vooruitgang. In dit werkboek vind je dan ook de belangrijkste lessen van Schoolinfo om te (leren) innoveren. Hopelijk inspireren ze je en geven ze jou dat duwtje in de rug om de volgende stap te zetten.

Voortzetting activiteiten Schoolinfo

Een groot deel van de activiteiten van Schoolinfo wordt voortgezet in het programma Voortgezet Leren en binnen andere projecten van de VO-raad. Bekijk de websites voor praktijkvoorbeelden van andere scholen, inspiratie en tips over onderwijs- en schoolontwikkelingen.