Geflipt leren leren met behulp van filmpjes

Op de Amsterdamse scholen het Hyperion Lyceum en het Gerrit van der Veen College bleek dat leerlingen in de brugklas weleens moeite hebben met bijvoorbeeld het maken van een samenvatting of aantekeningen tijdens de les. Om de brugklasleerlingen te helpen, leek het beide scholen een goed idee om ‘geflipt leren leren’ toe te passen en zelf educatieve filmpjes te maken.

‘Geflipt leren leren’ is een variant op ‘flipping the classroom’, een concept waarbij leerlingen eerst zelfstandig instructies doornemen en daarna klassikaal begeleid worden. Het doel van de scholen was om filmpjes te maken waarin brugklasleerlingen én hun ouders handvatten krijgen om te leren leren. Het Hyperion Lyceum en het Gerrit van der Veen College gingen hiervoor een samenwerking aan en vroegen ondersteuning aan Schoolinfo. Het Hyperion Lyceum had al ervaring met de projectondersteuning van Schoolinfo vanwege hun deelname aan de leerlabs van Leerling 2020. Projectmedewerker Jesse van den Doren van Schoolinfo vertelt:

Filmen met een iPad

Schoolinfo nam de projectorganisatie en de planning op zich, zodat de scholen zich konden concentreren op de inhoud. Er werden drie bijeenkomsten samengesteld voor de 17 betrokken docenten. De scholen kozen ervoor om Stichting De frisse blik hierbij te betrekken: een stichting die zich inzet voor (structurele) aandacht op scholen voor het begrijpend kijken naar beeld. In de eerste bijeenkomst kregen de docenten een workshop over het filmen met een iPad en kon er worden geoefend met elkaar. Dat leidde tot grappige taferelen waarbij er echt ‘geacteerd’ moest worden. Tijdens deze bijeenkomst gingen de docenten ook met leerlingen in gesprek over hun ervaringen in de brugklas: Hoe gaat het leren? Wat vind je moeilijk? Hoe los je dat op? Hiervoor werd de methodiek van de leerlingarena gebruikt.

Deelnemer: “Ik krijg zo veel energie van deze bijeenkomst! Was iedere studiedag op school maar op deze manier ingericht.”

Terug naar de kern

De tweede bijeenkomst was rondom de inhoud van de filmpjes georganiseerd: welke onderwerpen willen de scholen behandelen in de filmpjes en hoe brengen ze deze in beeld? De docenten werden hierin bijgestaan door Bas van Eerd, projectleider taalbeleid Studentenzaken van de Hogeschool van Amsterdam, met veel kennis over leren leren en welke vaardigheden hierin belangrijk zijn. Opdrachtgever Reineke, Gerrit van der Veen College: “Voor het maken van de filmpjes moesten we nadenken over de kern van ons onderwijs: hoe willen we leerlingen bijvoorbeeld aantekeningen leren maken? Dat was erg waardevol.”

Vervolgens gingen de deelnemers in een workshop van De frisse blik enthousiast aan de slag met het voorbereiden van het filmen. Met behulp van een filmplan maakten de docenten het draaiboek voor hun filmmateriaal en werden de onderwerpen onderling verdeeld.

Feedback en tips

De deelnemers kregen als huiswerk mee om de beelden te schieten en een conceptfilmpje te maken. Daarvoor benaderden de docenten leerlingen als figurant, leerden ze regisseren, monteren en hoe je het beste een voiceover inspreekt.

Tijdens de derde bijeenkomst werden de gemaakte filmpjes samen bekeken. Dat leidde tot gesprekken over de kern van leren leren. Als beide scholen eenzelfde filmpje willen inzetten, is het belangrijk om het eens te zijn over welke methode er bijvoorbeeld wordt gebruikt, want deze reflecteert de visie van de school. Vervolgens gaf De frisse blik feedback en tips voor verbetering. De scholen organiseerden vervolgens zelf een feestelijke slotbijeenkomst in filmtheater Kriterion in Amsterdam. Er zijn uiteindelijk tien filmpjes gemaakt met als onderwerpen onder meer: Hoe werk je samen? Hoe maak je aantekeningen? Hoe leer je woordjes?

Samenwerking

Hoe gaat het nu met geflipt leren leren op school? Beide scholen gaan in het schooljaar 2019-2020 verder met het zelf ontwikkelen van educatieve filmpjes. Een docent in opleiding onderzoekt voor zijn scriptie de effectiviteit van de filmpjes bij de brugklasleerlingen. De resultaten worden terug gekoppeld naar de scholen zodat de filmpjes eventueel nog verbeterd kunnen worden. De scholen zijn in elk geval enthousiast. Reineke: “We raden andere scholen zeker aan om zelf aan de slag te gaan met filmen!” Een andere belangrijke opbrengst volgens Reineke en Jasper is de samenwerking die tussen de scholen is ontstaan door de gesprekken over beide visies op leren leren. Een uitdaging is nog om te bepalen hoe en wanneer de filmpjes structureel ingezet kunnen worden zodat alle leerlingen én ouders ermee in aanraking komen.

Meer informatie

Ben jij benieuwd naar de ervaringen van deze scholen? Neem dan contact op met Reineke Hesselt van Dinter (Gerrit van der Veen College) of Jasper Rijpma (Hyperion Lyceum).

Ben je geïnteresseerd in het maken van educatief filmmateriaal of een andere vorm van ondersteuning door Schoolinfo? Neem contact op met Elvira Davidsz of bel 030-232 48 90.

Deel dit artikel:

Beste relatie,

Vanaf 1 januari 2021 zijn de activiteiten van Schoolinfo gecontinueerd vanuit de VO-raad. In een bericht van de VO-raad, licht Paul Rosenmöller dit toe. Lees dit bericht hier.

Scholen hebben hard gewerkt aan het vernieuwen en verder ontwikkelen van hun onderwijs. Als Schoolinfo hebben we dat gefaciliteerd vanuit projecten, maar ook met individuele scholen en netwerken samen. Dat hebben we met heel veel plezier gedaan. Het heeft eraan bijgedragen dat onderwijs en innovatie hoog op de agenda van de sector is komen te staan.

We willen iedereen hartelijk danken voor het vertrouwen en de samenwerking in de afgelopen jaren.

Thea van den Idsert,
Namens het hele team van Schoolinfo

Werkboek innovatief leren – vijf lessen van Schoolinfo

Schoolinfo heeft nog één keer gedaan waar ze goed in waren: kennis delen, anderen helpen om te innoveren, en ondersteunen in vooruitgang. In dit werkboek vind je dan ook de belangrijkste lessen van Schoolinfo om te (leren) innoveren. Hopelijk inspireren ze je en geven ze jou dat duwtje in de rug om de volgende stap te zetten.

Voortzetting activiteiten Schoolinfo

Een groot deel van de activiteiten van Schoolinfo wordt voortgezet in het programma Voortgezet Leren en binnen andere projecten van de VO-raad. Bekijk de websites voor praktijkvoorbeelden van andere scholen, inspiratie en tips over onderwijs- en schoolontwikkelingen.