De innovatiewerkgroepen van Leerling 2020 maken gebruik van de methodiek van design thinking om tot nieuwe, relevante oplossingen te komen die een positieve impact hebben op vo-scholen en de sector. Lees hoe design thinking in de praktijk werkt.
De innovatiewerkgroepen van Leerling 2020 bestaan uit vijf à zes docenten van verschillende scholen. Samen ontwikkelen ze in een half jaar tijd een product. De werkgroepen zijn opgezet om openstaande vraagstukken rondom gepersonaliseerd leren verder uit te werken. Een andere manier van roostering is bijvoorbeeld zo’n vraagstuk waar scholen veel behoefte aan hebben om meer inzicht in te krijgen. In tegenstelling tot de leerlabs van Leerling 2020 is de looptijd van een innovatiewerkgroep korter, het vraagstuk concreter en is het resultaat een product.
Design thinking
De methodiek van design thinking is ideaal om out of the box te kijken naar complexe vraagstukken en tot een concreet product te komen dat aansluit op de behoeftes van de gebruikers. Design thinking stelt de gebruiker centraal. Het begint met dat je je werkelijk inleeft in (het probleem van) de gebruiker en begrip hebt voor de behoeften en motivaties van de mensen die betrokken zijn bij de gehele organisatie.
Lees meer over theorie achter design thinking op Frankwatching.
Omgevingsanalyse
Een van de innovatiewerkgroepen heeft als thema het uitrollen van persoonlijke leerplannen. De docenten in de werkgroep zijn eerst gaan kijken wat de vraag is en waar de vraag vandaan komt. Zijn er al resultaten geweest? Weten we al wat niet werkt? Is het tijd en plaats afhankelijk? Wat maakt dat het vraagstuk zo moeilijk oplosbaar is? Daarna zijn ze door middel van interviews een omgevingsanalyse gaan doen: wie is er betrokken bij het vraagstuk? Waar lopen ze tegenaan? Welke diepe menselijke drijfveren zijn herkenbaar: onzekerheid, angst, trots?
Onwil vs. onkunde
Schoolinfo projectleider Liesbeth van der Ziel: “De informatie uit de interviews zijn we vervolgens gaan analyseren. Tijdens het clusteren, waarin een onderscheid wordt gemaakt tussen feiten, observaties en thema’s, ga je op zoek naar de belangrijkste drijfveren of paradoxen in dit vraagstuk. De paradox die eruit kwam was onwil vs. onkunde. Uit de interviews blijkt dat docenten wel aan de slag willen met persoonlijke leerplannen, maar ze vragen zich af of leerlingen dat wel kunnen en of zij dat als docenten goed kunnen begeleiden.”
Net als leren skiën
“Om mogelijke oplosrichtingen te bedenken zijn we het vraagstuk vanuit een andere context gaan bekijken. We hebben gekeken in welke situatie de paradox van onwil vs. onkunde ook aanwezig is. Uit persoonlijke ervaring werd leren skiën als voorbeeld gekozen. We zijn het hele proces van leren skiën uit gaan werken om erachter te komen welke interventies je zou kunnen plegen om ervoor te zorgen dat iemand wel gaat leren skiën. Bijvoorbeeld: je schakelt een skileraar in. Vervolgens hebben we dat vertaald naar ons thema: de skileraar = een expert op school. Een compliment van vrienden krijgen tijdens het skiën, kun je vertalen naar een compliment van collega’s krijgen tijdens een pilot. Er zijn verschillende pistes: er zijn verschillende niveaus van professionalisering. Deze mogelijke interventies vormen een opmaat voor een uiteindelijke oplossing.”
Terug naar de werkvloer
Met de interventies zijn ze teruggegaan naar de belanghebbenden. “Als dit er zou zijn, zou dat helpen?” Liesbeth: “Deze stap in de methodiek van design thinking is belangrijk want zo zorg je ervoor dat het idee ook aansluit op de werkvloer.”
Uitwerking product
Het resultaat van deze innovatiewerkgroep wordt binnenkort opgeleverd. Met deze informatie kan je als docent en als school zien welke stappen je allemaal kunt nemen op weg naar een persoonlijke leerroute voor leerlingen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen drie verschillende typen scholen: van beginnend en zoekend naar kleine stapjes om de basis onder de knie te krijgen tot scholen die al op weg zijn gepersonaliseerd onderwijs aan te bieden. Voor beginnende scholen kan het een drempel wegnemen om ermee te beginnen. En voor scholen die de eerste stappen naar gepersonaliseerd onderwijs al gezet hebben, biedt het praktische handvatten en tips om ze nóg een stap verder te brengen. Net als bij het leren skiën.
Meerwaarde
Schoolinfo heeft bewust gekozen voor de methode van design thinking vanwege het betrekken van belanghebbenden. Senior projectleider Emma Verspoor: “Dat je iets maakt dat ook echt relevant is en dit ook getoetst is bij de betrokkenen. Het is bovendien fijn om niet meteen aan een oplossing te gaan denken, maar eerst de vraag goed helder te krijgen en de behoefte en de problemen in kaart te brengen.”
Aanmelden nieuwsbrief