Schoolinfo ondersteunt drie vo-scholen na de overgang naar één nieuw bestuur: Stichting VO Zeeuws-Vlaanderen.
Ondersteuning onderwijsinnovatie in Zeeuws-Vlaanderen
De leerlingaantallen lopen terug in Zeeuws-Vlaanderen. Om breed, hoogwaardig en dicht bij huis onderwijs te kunnen bieden, is het nodig om het onderwijs in de regio efficiënter te organiseren. Sinds augustus 2018 vallen het Zwin College, het Reynaert College en het Lodewijk College* daarom onder één bestuur: Stichting VO Zeeuws-Vlaanderen. De noodzaak om het onderwijs te stroomlijnen biedt ook de kans om te innoveren. Daarom wil het bestuur onderwijs organiseren dat – naast breed, hoogwaardig en dicht bij huis – ook aantrekkelijk en eigentijds is, en daarmee meer toekomstbestendig.
Drie niveaus
Het samengaan van de scholen betekent dat het bestuur het onderwijsaanbod op drie niveaus opnieuw wil uitwerken: op bestuursniveau, op gezamenlijk schoolniveau en op individueel schoolniveau. Om het proces tussen en in de scholen te coördineren is er een expertgroep opgericht. De expertgroep bestaat uit een aantal docenten en teamleiders en de directieleden van de vier locaties. De groep bestaat uit 23 personen en Schoolinfo is gevraagd om hen te ondersteunen tijdens dit intensieve veranderingsproces. Want: Hoe betrek je collega’s bij het ontwikkelen van een nieuw onderwijsprogramma? Hoe beleg je een gezamenlijke verantwoordelijkheid bij verschillende mensen? En: Hoe houd je dit ontwikkelingsproces gaande? Vanuit het basisplan Veranderaanpak denkt Schoolinfo mee over de verschillende stappen in het proces.
Gezamenlijk uitgangspunt
De grote lijnen zijn bekend: in de komende vier jaar wordt er een nieuw, hoogwaardig, eigentijds onderwijsaanbod samengesteld. Voor het invullen van het schooloverstijgende aanbod stelde Schoolinfo een programma samen voor de expertgroep. Tijdens een aantal tweewekelijkse sessies richtte de groep zich op vragen als: Wat vinden wij betekenisvol onderwijs? Wat is de rol van de docent? Wat betekent dat voor de leerling? Met behulp van verschillende actieve werkvormen formuleerden de deelnemers een gezamenlijke visie op hun onderwijs. Dat leidde tot de keuze voor vier elementen van het onderwijsmodel: voor circa 80 procent een basiscurriculum, en voor 20 procent integraal werken, versterkt mentoraat en maatwerk. Mario de Fouw, wiskundedocent en teamleider vmbo op het Lodewijk College, en deelnemer expertgroep: “In het begin van het proces hielp Schoolinfo ons vooral met verbinding leggen: tussen de scholen onderling en binnen de expertgroep. We leerden beter luisteren naar elkaar en te zoeken naar wat we gemeen hebben. Uiteindelijk willen we namelijk allemaal hetzelfde: beter onderwijs voor onze leerlingen.”
Van theorie naar de praktijk
Vervolgens vertaalde de expertgroep in samenwerking met collega’s de gezamenlijke visie naar het onderwijs in de klas. Schoolinfo zorgde voor inspiratie en tourde twee dagen met de expertgroep langs verschillende scholen. De expertgroep bezocht vier scholen voor een kijkje in de praktijk. Hierdoor kregen de docenten meer zicht op wat er allemaal mogelijk is en ontstonden er volop ideeën om mee aan de slag te gaan in het nieuwe onderwijsprogramma. Mario: “Dat daagse ons uit om onze vaste kaders los te laten en verder te denken dan de routines die we gewend zijn.” Simone van der Plas, docent biologie op het Zwin College en ook lid van de expertgroep: “Met name ter plaatse zien en ervaren hoe het werkt en vragen te kunnen stellen, bracht ons op ideeën. Zo hebben we naar aanleiding van de tour een nieuw vak bedacht, ZwIN, waarbij leerlingen vakoverstijgend gaan werken in projecten. Daarbij ligt de nadruk op vaardigheden.”
Inspiratie uit het veld
Ook de overige collega’s van de scholen worden betrokken bij de nieuwe onderwijsplannen. In het najaar van 2018 organiseerde Schoolinfo inspiratiesessies op de drie scholen, voor meer dan 225 docenten. Gastsprekers van andere vo-scholen vertelden hoe zij invulling geven aan de elementen basiscurriculum, integraal werken, mentoraat en maatwerk op hun school. Er was ruimte voor het stellen van kritische vragen en het delen van ervaringen, wat door de collega’s erg werd gewaardeerd. Mario: “De praktijk van de gastsprekers was niet altijd op ons van toepassing, maar het lukte mij om daar doorheen te kijken en eruit te halen wat voor ons relevant of toepasbaar zou kunnen zijn.” Simone: “Met name de voorbeelden die leken op onze school waren erg waardevol.”
Verdere begeleiding
In de komende maanden zijn de scholen nog druk bezig met het schrijven van hun eigen lesprogramma, in samenhang en afstemming met de andere locaties. Een mooie uitdaging, want in september 2019 worden de eerste veranderingen al doorgevoerd in de brugklassen. In elk geval tot de invoering komende zomer begeleidt Schoolinfo de expertgroep, onder meer door intervisie en het faciliteren van kennisdeling, zowel binnen als tussen de scholen. Mario: “Schoolinfo stuurt vooral op het proces en dat is precies wat we nodig hebben. Als ‘buitenstaander’ kunnen zij veel beter de volgorde bewaken en ons terugroepen als we gelijk in praktische bezwaren vervallen.” Simone: “Het is erg prettig om terug te kunnen vallen op een externe partij als dat nodig is. Schoolinfo is voor ons een kenniscentrum waar we terecht kunnen met vragen en die ons kan koppelen aan ervaringsdeskundigen in hun netwerk.”
Werken aan innovatie?
Werkt jouw school ook aan innovatie van het onderwijs? Zijn er kleine of grote plannen om aan de slag te gaan of spelen er andere veranderkundige processen waar je ondersteuning bij kunt gebruiken? Neem voor meer informatie contact op met Kayleigh van Oorschot of bel naar 030-232 48 90.
*(De Rede en het Zeldenrust-Steelant College vormen sinds augustus 2018 samen het Lodewijk College)